Osteointegracja jest pojęciem biologicznym i oznacza zrost żywej tkanki kostnej z tytanową powierzchnią implantu. Element tytanowego implantu umieszczony w kości posiada powierzchnię, na której mogą zachodzić komórkowe i tkankowe reakcje gojenia. Reakcje te mogą, ale nie w każdym przypadku muszą, być jednakowe.

Współczesne techniki diagnozowania nie są w stanie określić w jakim stopniu i czy w ogóle organizm w pełni przyjmie implant. Proces gojenia się implantu oparty jest na przebudowie tkanki kostnej, a jej budowanie musi być szybsze od procesów resorbcji, wywołanych ciałem obcym. Na równowagę między tymi procesami mają wpływ m.in. siły biomechaniczne wyzwalane przez konstrukcję protetyczną - zarówno prowizoryczną jak i stałą, indywidualne zdolności organizmu pacjenta i potencjalna możliwość wystąpienia periimplantitis (zapalenia wokół implantu).

Proces osteointegracji jest widoczny jedynie w obrazie mikroskopu elektronowego, jako obecność młodej tkanki na tlenkowej powierzchni implantu. Aby go stwierdzić, implant pacjenta wraz z otaczającą kością musiałby zostać wypreparowany, pocięty i poddany analizie mikroskopowej, co z oczywistych względów praktycznych jest niemożliwe.
W związku z tymi trudnościami żaden poważny lekarz nie wyda wiążącej opinii o osteointegracji wyłącznie na podstawie badania klinicznego.

Na podstawie badań radiologicznych i klinicznych można rozpatrywać (w przybliżeniu błędu radiologicznego) gęstość struktury kostnej wokół wszczepu, biorąc pod uwagę również sam fakt utrzymania bądź odrzutu implantu.
Reaktywność warstwy tlenkowej implantu zależy od zastosowanych przez producenta metod wykonania wszczepu

Należy podkreślić, że osteointegracja zajdzie jedynie jeśli organizm "zaakceptuje" wszczep, a zależeć będzie przede wszystkim od zdolności tego organizmu do pozytywnej reakcji na wprowadzone obce ciało.
W celu zapewnienia warunków do uzyskania optymalnych rezultatów uważa się, że najważniejsze jest wytworzenie jak najmniejszej ilości ciepła podczas zabiegu chirurgicznego oraz zagwarantowanie pierwotnej stabilności wszczepu.
W połączeniu z ekspertyzą lekarza, współczesne metody operacyjne i używany sprzęt umożliwiają rutynowe spełnianie obu tych warunków.

Za wystarczające podstawy do oceny kwalifikacji pacjenta do zabiegu przyjmuje się wywiad z pacjentem, analizę zdjęć radiologicznych oraz kliniczne badanie. Ostateczną weryfikację tej oceny chirurg jest jednak w stanie uzyskać dopiero podczas wykonywania samego zabiegu, ponieważ ma wtedy bezpośredni wgląd w pole operacyjne oraz może ostatecznie ocenić ilość i jakość kości.

Widok powierzchni TiUnite oraz zaobserwowane na jej powierzchni reakcje wiazania się komórek kostnych

Współczesne piśmiennictwo podaje, że osteointegracja może w ogóle nie wystąpić, mimo, że wszczep nie wykazuje ruchomości, a jego adaptacje pozwalają na oparcie odbudowy protetycznej. Osteointegracja może też wystąpić jedynie przez pewien czas i zaniknąć. Nie zawsze znane są przyczyny takich niepowodzeń. Często mogą one zależeć od czynników natury biologicznej, np. kość może być zbyt słabo unaczyniona, lub jej jakość czy zwartość mogą się okazać nieodpowiednie.

Proces osteointegracji może też zaniknąć na skutek przeciążenia implantu czy parafunkcyjnych nawyków pacjenta. Właśnie dlatego tak ważne są wizyty kontrole i kontakt z lekarzem prowadzącym.

To niezwykłe zjawisko łączenia się kości z po wierzchnią metalu jest wykorzystywane od 1965 roku. Jako lekarze możemy stworzyć optymalne warunki do jego wystąpienia, ale nie jesteśmy w stanie przewidzieć ani zagwarantować indywidualnych reakcji poszczególnych pacjentów. Pacjent wspólnie z lekarzem musi być świadomy podejmowanego ryzyka i wspólnie z lekarzem dbać o utrzymanie efektów implantacji.
Wiedząc tak wiele o osteointegracji przyznać trzeba, że mówienie o gwarancjach dawanych przez chirurga na przyjęcie się wszczepu jest nadużyciem tego słowa wobec pacjenta. W medycynie nie ma gwarancji - jest statystyka, a ona jest nieubłagana. Pracujemy na żywym organizmie i uczciwie trzeba przyznać, że część reakcji i chorób, które mogą się ujawnić, nigdy nie będzie przewidywalna niezależnie od używanego sprzętu i materiałów, czy ekspertyzy lekarza.